zaterdag 19 februari 2011

Ontwikkelingen in het onderwijs door paardencoaching

De afgelopen weken heb ik naast het woord 'paard' ook weer vaker het woord 'onderwijs' op mijn pad gehad. Een collega bij Interpolis die de PABO gaat doen, een oud leerling die komt voor een paardencoaching en daarnaast een oud collega die tijdens een paardencoaching ook weer eens verteld over het onderwijs en de dynamieken in haar klas.


En dan vanochtend staat er op onze scheurkalender het volgende:
De leerlingen moesten een opstel maken over 'Onze ouders'. Een leerling schreef;
'Als we onze ouders krijgen, zijn ze al zo oud dat het heel moeilijk is om hun gewoonten nog te veranderen!'


Hierdoor verbind ik meteen het onderwijs aan een familieopstelling met paarden in mijn gedachten en komt het woord onderwijsopstellingen in mijn hoofd. Ik zie bij een onderwijsopstelling verschillende dynamieken. Als leerkracht ben je onderdeel van een team. Je staat in verbinding met de ouders en je krijgt te maken met een groepsdynamiek bij de leerlingen waar je aan lesgeeft. Er is dus veel om je bewust van te zijn en er sluipen veel dingen misschien in waar je je dus onbewust van bent.

Meestal reageer je in de klas op het zichtbare, maar hierdoor laat je misschien het onzichtbare nog wel verder naar de achtergrond verdwijnen. Waar niets gebeurd, gebeurd elders des te meer is mijn ervaring en dat verdiend dus juist ook de aandacht. Waar 'niets' lijkt te gebeuren kan zich namelijk heel wat intern afspelen heb ik ervaren zowel tijdens het lesgeven als tijdens het coachen met paarden.


Ook word ik de laatste tijd getriggerd door het begrip 'nieuwetijdskinderen' en ik merk dat ik in mijn weerstand schiet bij het horen van 'stempels' die op kinderen geplakt worden. In de uit te voeren handelingsplannen die in de bijbehorende rugzakjes zitten, komt het er vaak op neer dat deze kinderen blijkbaar meer dan 'normale' kinderen structuur, kaders, grenzen, rust en regelmaat nodig hebben. Daarnaast is uit onderzoek ook gebleken dat de juiste voeding er ook nog toe doet. Wat je erin stopt op wat voor manier dan ook, komt er dus blijkbaar ook letterlijk weer uit. Maar is wat zichtbaar en bestempeld wordt bij kinderen niet 'toevallig' een weerspiegeling van iets dat dus ook bij de begeleider, leerkracht, opvoeder en/of ouder in het systeem een rol speelt? Of dus in een dynamiek van een ander kind in dezelfde groep?

In hoeverre is er bij een leerkracht sprake van onvoorwaardelijke liefde, vertrouwen en verbinding met ieder kind, de gehele klas, de collega's en/of de ouders/verzorgers? Krijgt iedereen de kans om authentiek zijn of haar karakter, gevoel en verstand neer te zetten in dit geheel? Zit iedereen op dezelfde golflengte? Zijn de grenzen van kunnen en aandurven duidelijk, zodat het vertrouwen in stand gehouden kan worden in alle richtingen? Dit alles zorgt er namelijk voor dat zowel een kind als een paard niet aan vriendschap of leiderschap hoeft te gaan twijfelen of in een bepaald 'opvallend gedrag' schiet. Bij paarden kan dit levensgevaarlijk zijn en bij kinderen heeft dat namelijk gevolgen voor de toekomst. Op basis van wederzijds vertrouwen een doel bereiken door samenwerking, het juiste leiderschap, de juiste mogelijkheden aftasten en overdenken met elkaar zou een mooi vertrekpunt zijn. Laat het paard of het kind zelf zaken uitzoeken en ervaren en negeer reacties of gevoelens in geen geval, maar laat a.u.b. 'het oordeel' daarbij achterwege. Wanneer je merkt dat je steeds meer samen kunt bereiken, ga je merken hoe je dit tot stand hebt gebracht met het paard of de klas en leer je hierover te reflecteren. Registreer en erken ook gewoon de fouten die je maakt, juist hierdoor komt ontwikkeling op gang. Door als leerkracht een 'fout' te (h)erkennen kan het vervolgens 'goed' worden.


Prof. dr. C.F. van Parreren beschrijft dit ook in het boek 'Ontwikkelend onderwijs'. Het geleerde moet persoonlijk eigendom zijn. Zo werkt paardencoaching en zo werkt het ook bij ontwikkelingen in het onderwijs is mijn ervaring.


Tom Dorrance zegt: 'Ruiters willen graag heel snel antwoorden op hun vragen -dat wil zeggen, op hun oppervlakkige vragen. Ik wil ze eerst iets anders laten uitzoeken; ik wil ze eraan laten werken het hele paard te leren kennen -lichaam, geest en ziel. Misschien ontdekken ze dan wat er bij henzelf ontbreekt.'


Lichaam, geest en ziel mag ook bij kinderen wat mij betreft veel meer tot ontwikkeling komen in het onderwijs. Taal, rekenen, aandacht voor de wetenschap, techniek en materiele welstand lijkt echter op veel scholen voorop gesteld te worden. Hierdoor verdwijnt de creativiteit en openheid naar de achtergrond helaas is mijn gevoel.

Het zou me daarom geweldig lijken wanneer studenten van de lerarenopleiding met paarden aan de slag zouden gaan. Om zo kennis te nemen van hun authenticiteit en kracht als leerkracht, maar daarnaast ook misschien wel geconfronteerd te worden met waar nog een en ander te ontwikkelen valt m.b.t. eigen lichaam, geest en ziel. Werken met de paarden is een ontdekkingsreis naar je eigen kwaliteiten en valkuilen. Voor welke waarden en normen sta je als leerkracht? Wat geef je dus de kinderen mee wanneer ze later hun plek gaan innemen in onze huidige samenleving? Hoeveel inlevingsvermogen heb je en hoe zit het met geduld? Geduld is immers een resultaat van begrip en inlevingsvermogen. Maar zijn dit kwaliteiten die getoetst worden op een lerarenopleiding? Ben je in staat om je eigen ego uit te schakelen in het belang van de groep? Ben je als leerkracht ook bereid om te veranderen? Wat doe je bij onrust in de kudde? Paarden en kinderen wedijveren op dezelfde manier, ze streven er niet naar om hun concurrent te bedwingen. Ze wedijveren om hun juiste plaats te vinden, om uit te zoeken hoe ze alemaal het beste kunnen samenleven in een kudde of groep. De 'verliezer' van de strijd krijgt er een recht bij, omdat het nu weet welk paard/kind sterker is en dus voor hem/haar moet zorgen. De kudde blijft een kudde, net als de klas een heel jaar een klas blijft. Je kunt je reacties als leerkracht hier dus op afwegen.


Wat neem je waar in de groepsdynamiek en aan de lichaamstaal van ieder individu? Wat stralen we zelf uit met onze lichaamstaal? Dat zijn zaken die een leerkracht perfect kan onderzoeken door zich met een paard te laten spiegelen. Wat kun je als leerkracht ontdekken over jezelf bij de paarden:
* Inlevingsvermogen en bereidheid.
* (Zelf)vertrouwen.
* Focus op ademhaling, concentratie, rust en zelfbeheersing.
* Verbinding maken, houden en verbreken.
* Sta jezelf toe om fouten te maken.
* Accepteer jezelf voor wie je bent en hoever je bent in je eigen ontwikkeling (bewustzijn).
* Als we geduld, begrip en respect willen aanleren, moeten we deze eigenschappen eerst zelf verwerven.
* Controleren van je eigen energie.
* De les die we geven vinden we zelf ook de moeite waard en daardoor kunnen we duidelijke doelen stellen.
* Denken in processen in plaats van alleen een eindresultaat.
* Een positieve instelling waarbij we het succes al visualiseren!
* Herhaling van het geleerde.
* Iedereen krijgt de ruimte om op zoek te gaan naar je persoonlijke bestemming, je roeping en je eigen identiteit.
* Reflecteren over eigen gedrag t.o.v. anderen.
* Verschilende vormen van leiderschap.



Rudolf Steiner voorspelde al een verandering in het onderwijs:
'Men dient niet te vragen: Wat moet de mens weten en kennen voor de bestaande sociale orde? Maar: Wat is in de mens in aanleg aanwezig en wat kan in hem ontwikkeld worden?
Dan zal het mogelijk zijn aan de sociale orde steeds nieuwe krachten toe te voeren uit de opgroeiende generatie. Dan zal altijd datgene in die orde leven wat de tot haar toetredende voledige mensen ervan maken; daarentegen zal niet van de opgroeiende generatie gemaakt worden wat de bestaande sociale organisatie ervan wil maken.'
Starten we hiermee in de lerarenopleiding, dan komt dit vanzelf ook weer terecht bij de uitvoering van deze ontwikkeling in het onderwijs. Tijdens de paardencoaching ervaren mensen hoe het is om veilig te zijn en begrepen te worden. Er is sprake van een bepaalde rust en er is voldoende tijd om te reflecteren. Belangstelling, respect en open staan voor de ander bij de paarden kan dit stuk reflectie nog versterken.


Ik wil door middel van paardencoaching mensen stimuleren tot ontdekken en ontwikkelen van lichaam, geest en ziel. Om zo de deelnemer zijn of haar ware zin van het leven te laten achterhalen. Het lijkt me prachtig wanneer leerkrachten hetzelfde zouden doen bij iedere individuele leerling die ze ooit zullen bijstaan in hun ontwikkeling.

donderdag 17 februari 2011

Onder de indruk van: http://martijnaslander.nl

Geraakt door de tekst op zijn site:

Welkom!
Ik houd mij bezig met het verbinden van mensen, informatie en ideeën. Dynamiek fascineert me. Net als persoonlijke ontwikkeling en groei.
We leven in interessante tijden, de netwerk- en informatiesamenleving biedt grote kansen en mogelijkheden voor de mensheid.
Dagelijks probeer ik die mogelijkheden te verkennen en die kennis te delen met anderen. Dat doe ik door veel bijzondere mensen te ontmoeten en die te verbinden aan elkaar, door presentaties te geven om mijn visie uit te dragen en door mee te denken bij allerlei vraagstukken.


His Summary:
I'm a 37 year old explorer of the network- and information age.

I'm interested in setting things in motion, to develop myself and others.

Most of my time I spend learning and thinking.

The rest of the time I engage with people and connect people.

After reading The Tipping Point, the book of Malcolm Gladwell on social epidemics, I figured out that I am a maven, a connector as well as a salesman. If you want to spread ideas an knowledge like I do, you need people with these roles.

I live from donations since 6 years now, after I figured out, that it could be a path that would be much richer dan the path of being a consultant that can be hired.Richer in the sense of value to me and others, value in a much broader meaning than just money. We live in the age of acces now, and access will be more important than possesion in the next decades, I think.

I love to give lectures and do that over 80 times a year, speaking about the new economy, valuecreation, marketing 2.0, complementairy economics, networking, lifehacking, and about my ideas to make te world a better place, with my insights in social and information capital.

Specialties
Creative thinking, recognizing underlying patterns, organising, guerilla marketing, network-thinking, bootstrapping, publicity, personal branding, web2.0, transformational thinking, paradigm-shifting

zaterdag 12 februari 2011

Boerderijschool Zijldijk: een onvergetelijke stage bij Jeannette Kappé en Ton Kotterer.

Even een aantal jaren terug in de tijd:

Tijdens mijn kunstacademie periode genoot ik van mijn vrijheid om me creatief te uiten en daarnaast voldoende tijd te hebben om bij mijn paarden te zijn. Leven in het hier en nu en alles vastleggen in beeld, geluid, dans, woorden en/of kleding. Daarbij vooral uitgaan van natuurlijke materialen en altijd vertrekken vanuit je gevoel en verbinding met de opdracht, de paarden, andere dieren en de gehele natuur in mijn omgeving.

Daarna de PABO. Heerlijk werken met kinderen. Zien en ervaren hoe een groep kinderen dezelfde dynamieken heeft als een kudde paarden. Dezelfde drang heeft naar een leidende merrie of soms een drijvende hengst. Op zoek naar grenzen, kaders, structuur, verbinding en vrijheid.
Een eindopdracht voor levensbeschouwing gekregen in PABO 4, waarbij ik door middel van deze visie op onderwijs beschreef dat paarden de kinderen stimuleren tot ontdekken en ontwikkelen van lichaam, geest en ziel. Om zo de ware zin van het leven te achterhalen en in het onderwijs te kunnen streven naar een totale persoonlijkheidsvorming!
Ik begonnen mijn verhaal met wat de paarden mij o.a. hadden laten ervaren. Doorzettingsvermogen, zelfvertrouwen, succes, onvoorwaardelijke liefde geven en nemen, inlevingsvermogen en angsten overwinnen. In mijn verhaal probeerde ik de paardenlichaamstaal uit te leggen en de overeenkomst te beschrijven van het vinden van de juiste golflengte bij een kind. Oprekken van grenzen in de ontwikkeling door vertrouwen en veiligheid te voelen bij de begeleider.
Ik ben daarna in mijn manier van lesgeven altijd uitgegaan van het boek van journalist Chris Irwin dat ik in deze periode gelezen heb "Een paard liegt niet".

Ik voelde me dan ook enorm thuis op mijn stage die ik bewust gekozen had in deze periode. De kinderen voelden zich daar echt begrepen en veilig. Er was sprake van een bepaalde rust en voldoende tijd om te reflecteren en er was oprechte belangstelling, openheid en respect voor elkaar. Vandaar dat ik dit blog afsluit met hun prachtige visie op onderwijs:


Stichting Boerderijschool Zijldijk (BSZ),

Het doel van de Stichting Boerderijschool Zijldijk is het financieel mogelijk maken van onderwijs en ondersteunende begeleiding aan kinderen op de Boerderijschool Zijldijk. Ons aanbod is bestemd voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Ook voor kinderen met een bijzondere ontwikkelingsweg bestaat de mogelijkheid de Boerderijschool Zijldijk te bezoeken. Voor deze kinderen gelden geen leeftijdscriteria.

De Boerderijschool is ontstaan in 1991. Kunstzinnige, cognitieve en ambachtelijke vakken zijn evenredig over de schooluren verdeeld. Zij vormen de basis voor de algehele ontwikkeling van ieder kind. De school is in principe voor alle kinderen toegankelijk, onafhankelijk van hun achtergronden en niveaus. Uitgangspunt voor het onderwijs vormen de pedagogische inzichten van Dr. Rudolf Steiner. De antroposofie biedt op alle niveaus van het leven inspiratie en motivatie. In de loop der jaren groeide het inzicht dat het bij elkaar zijn van kinderen met zeer uiteenlopende kwaliteiten vruchtbaar en heilzaam werkt. Leren omgaan met elkaar geeft kinderen een enorme stimulans op weg naar een harmonieuze ontwikkeling. De school wordt niet van overheidswege gesubsidieerd. Ouders en leerkrachten zetten zich in om het onderwijs mogelijk te maken. De opzet van de Boerderijschool is kleinschalig waardoor aan de individuele ontwikkelingsvragen van de kinderen veel aandacht kan worden gegeven.

De ambiance van de boerderij biedt de mogelijkheid met de kinderen te werken in de natuur. De schooltijden zijn van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 14.00 uur. Voor kinderen met een psychiatrische aandoening of beperking, kinderen met een psychosociale problematiek en voor kinderen met een verstandelijke handicap biedt de school ondersteunende begeleiding. Het doel daarvan is de zelfredzaamheid van de kinderen en hun integratie in de maatschappij te bevorderen. In de praktijk van de school gaat het om activiteiten die de structurering van het dagelijks leven ondersteunen en de socialisering stimuleren. De meeste ondersteunende activiteiten vinden om die reden plaats in groepsverband. Maar de kleinschaligheid van de school garandeert tegelijkertijd sterk individueel gerichte ondersteuning. De activiteiten zijn van drieërlei aard, namelijk:

• kunstzinnig en gericht op heling en ontspanning: - vormtekenen, schilderen, muzikale oefening, samenzang en spel
• handvaardig en sportief om grenzen en regels te leren ervaren: - beeldend vormen, houtbewerken, handwerken, vlechtvormen, buitensport en spel, houdingsoefeningen;
• omgang en verzorging van dieren: - voeren, mesten, verzorgen.

Door deze drie soorten activiteiten krijgt de psychosociale problematiek in verbale en non-verbale situaties met verantwoordelijkheidsaspecten een nieuwe relevantie.

Naast bovengenoemde activiteiten biedt de Stichting Boerderijschool Zijldijk de mogelijkheid tot ondersteunende begeleiding aan kinderen die hulp nodig hebben bij het structureren van hun huiswerk. Tijdens de individuele ondersteunende begeleiding wordt de kinderen bijvoorbeeld geleerd om hun verschillende huiswerktaken in te plannen en er wordt aandacht besteed aan het 'leren leren'. Het doel is de zelfstandigheid van de kinderen te bevorderen. Deze begeleiding wordt verzorgd buiten de schooltijden van de Boerderijschool Zijldijk.

Voor meer informatie over de Boerderijschool:
http://www.deboerderijschool.nl